EZEMFUNDOEZISEMATHENI

UVavi Udinwe Uyaveva Ngokuthweswa Iziqu ‘Eziwumbombayi’

Udinwe wagana unwabu uNobhala we-South African Federation of Trade Unions (SAFTU) uMnuz. Zwelinzima Vavi emuva kokuzwa ukuthi isikole esamthweswa iziqu zobudokotela i-Trinity International Bible University asibhalisile emnyangweni wezeMfundo kuleli ngakho iziqu anikwa zona zingumbombayi. Lezi ziqu uVavi uzinikwe ilesikole ngo-2018 emcimbini owawuse Eastern Cape.

Kulo mcimbi uVavi athweswa kuwo leziqu wayenenkosi yobukhosi bamaXhosa Inkosi Zwelonke Sigcawu, Inkosi yabaThembu Inkosi Dalimvula Matanzima nenkosi yamaKhoisan ase-Cape Town u-King Peter Cardi nabo abathweswa iziqu zokubahlonipha ngobudokotela.

Isithombe: UZwelinzima Vavi

Lesikole sisanda kuba sematheni ngokuthwesa umlingisi odumile kuleli uSello Maake Ka Ncube iziqu ze-Doctor of Philosophy (PhD) nokuyilapho kuqhume khona ithumbu ngokuba umgunyathi kwaso. UMaake Ka Ncube yena ubenomlingisi weSkeem Saam u-Elizabeth Serunye naye obethweswa iziqu zokudokotela nabanye esisanda kubhala ngabo kuMKHAYA.

Kubikwa ukuthi uVavi zimthuse kabi izindaba zokuthi sonke lesikhathi ubelokhu ekhukhumele ngeziqu ezingumbombayi. “Sonke lesikhathi bengizitshela ukuthi ngingudokotela wento ethile futhi bengizigqaja ngomnikelo engibe nawo emzabalazweni wabasebenzi futhi lokho kubonwe isikhungo semfundo. Noma abantu bebengangibizi ngodokotela kodwa bengazi mina ukuthi ngiwumuntu ohloniphekile ngenxa yaleziqu. Kodwa konke lokho kuvele kwashabalala ngesikhathi ngizwa ungqongqoshe wezemfundo uDkt. Blade Nzimande ethi lesikole asibhalisile.

Iqhaza lami emzabalazweni wabasebenzi liyaziwa kuyishwa nje ukuthi leziqu engazithweswa zingumbombayi. Umnikelo wami awulingani ngisho nesitifiketi engasinikwa ile-university. Nokho bengiqala ukuhlonishwa kanje kodwa manje sekuyize”, kusho uVavi.

Mayechaza uVavi uthi ubengasazi yena lesikole waze wahlangana nomunye umfundisi ongaphansi kwaso owamtshela ngaso, wamnika isimemo sokuthi afike emcimbini wokuthweswa iziqu zokuhlonipha abantu ababambe iqhaza elibonakalayo emikhakheni ehlukene empilweni.

“Lo mfundisi wangincenga isikhathi eside ngingaqondi ukuthi ukhuluma ngani, ngaze ngavuma. Wangikhokhela yena izindleko zendiza eyayiya e-PE kulomcimbi”, kuqhubeka uVavi.

Ihhovisi lezokuxhumana emnyangweni wezeMfundo ephezulu nokuQeqesha kuleli liphawulile nge-Trinity International Bible University lathi ngokwemininingwane abanayo ayibhalisile njengesikhungo sokuqeqesha ngakho ayinalo igunya lokuthwesa abantu iziqu. Ungqongqoshe wawo lomnyango uDkt. Blade Nzimande ekhuluma emsakazweni Ukhozi FM ngoMsombuluko uthe bayalwazi udaba lwalesikhungo. “Isizathu esenza lesikhungo siqhubeke nokuthwesa iziqu abantu abaziwayo nabagqamile ukuthi sifuna ukuthola ukuhlonipheka nokunakwa. Inkinga ngeke kushintshe ukuthi asibhalisile. Ngike ngatshelwa u-Shaun Mkhize ongusomabhizini eThekwini ngaso ethi simnike iziqu, ngathi kuye akabatshele beze kimi ukuze sibasize bebhalise kodwa kuze kube manje abakaze beze kimi”, kuchaza uNzimande.

Oke wasebenza kulesikole ngo-2022 uthi indaba yaso wayisola ngesikhathi ethola ukuthi sidayisela abantu iziqu. “Kahlehle i-Trinity iphethwe uMnuz. Akwey Anang waseGhana, bese siba negatsha elise-Mossel Bay lona eliphethwe omunye umuntu. Ngesikhathi ngesikhathi ngiba ingxenye yayo ngangisebenzela egatsheni eliseGqeberha iminyaka emithathu, izitifiketi nezinye iziqu zazenziwa omunye uzakwethu owayese-Mossel Bay”, kusho lomsebenzi othi washiya kulesi khungo emuva kokuba esezwe ukuthi asibhalisile.

Oyilungu lebhodi le-Trinity International Bible University uMnuz. Modjadji Letsoalo ukuphikile ukuthi lesikole asibhalisile njengoba eveze ukuthi sibhalise nezinhlangano zaphesheya. “Uma ubuka iziqu zabantu esisanda kubahlonipha uzobona ukuthi zibhalwe ukuthi bahlonishwa yi-Causa okumele i-Cuban American Undergraduate Student Association at Harvard College ngeqhaza labo abalibambe emikhakheni ehlukene abakuyona. Akuzo iziqu zokufesa lezi kodwa ezokubahlonipha ngomsebenzi wabo omuhle”, kuchaza uLetsoalo

INTATHELI YOMKHAYA

UMKHAYA iziko lezindaba elibika ngolimi lwesiZulu izihloko ezisematheni, ezosaziwayo, ezemfundo, ezemidlalo kanye nangabantu abenza izinto ezinhle emphakathini. Sibika zonke izindaba ngokuthembeka, ngeqiniso nangobuqotho.