U-Lucas Radebe Uthi Useyingqwele, Usengayingamela I-SAFA
Umsindo osuke ngesonto eledlule enhlanganweni ephethe ibhola kuleli i-SAFA uvuselele iphupho elidala lika-Lucas Radebe lokuba umengameli walenhlangano.
NgeSonto eledlule kusabalele imibiko ethi kugasele amaphoyisa ophiko lwama-Hawks oluphenya amacala ezimali aphezulu emahhovisi e-SAFA eGoli njengoba kuqhubeka uphenyo ngenkohlakalo emayelana nokusebenza kwemali engu-R1.3 million kulenhlangano.
Emuva kwalokho kube sekumiswa isikhulu sebhola uNkk. Ria Ledwaba, kwathiwa angazihlanganisi nezinto ezithinta ibhola. Amacala alesikhulu athinta ukufaka enkantolo lenhlangano yebhola eNingizimu Afrika emuva kokuhlulwa okhethweni lukamengameli we-SAFA ngoNhlangulana 2022. Izizathu azibeka ngokuyisa i-SAFA enkantolo ukuthi wayefuna kuqokwe umehluleli ozimele ozobhekana nezinselelo zangaphakathi ezibhekene nalenhlangano ayeziphakamisile. ULedwaba wayenombono wokuthi lenhlangano ayinalo ilungelo lokuvimbela lokho. Inkantolo yamchitha, waqhubeka wadlulisa icala kwenye inkantolo. Esitatimendeni esikhishe ama-Hawks kuvela ukuthi aphenya umengameli we-SAFA mayelana nokusebenza kwemali yalenhlangano ngezinto eziqondene naye ngaphandle kokugunyazwa isigungu sayo.
Lesi gameko sidonse amehlo enhlangano yebhola e-Afrika i-CAF esibhalele i-SAFA iyicela ukuba ichaze ngalesigameko nokuthi yona lenhlangano ayikaze yini yenze okuphambene nokusemthethweni we-CAF kuhlanganisa nomengameli wayo u-Danny Jordaan. I-CAF iphinde yayalela i-SAFA nomengameli wayo ukuba bayazise nokunye ababona ukuthi kumele ikwazi.
Uma sibuyela odabeni lukaRadebe, lenkakha egijime isikhathi eside ku-Kaizer Chiefs kuleli naku-Leeds United e-England ithi lilokhu livuthe njalo kuyo ithemba lokuthi ngelinye ilanga iyokwengamela i-SAFA. URadebe ungomunye wabadlali abanqoba i-Africa Cup of Nations ngo-1996 neqembu lebhola lakuleli ngaphansi komqeqeshi u-Clive Barker ongasekho.
Uqale ukudlala ibhola elikhokhelayo ku-Kaizer Chiefs ngo-1989 lapho adlale khona kwaze kwaba u-1994. Emuva kwalokho ube esebhekisa amabombo ku-Leeds United lapho abeyohlangana khona nozakwabo abasha. Ufike ku-Leeds United wadlala ibhola elithandwe kakhulu abalandeli balekilabhu ese-West Yorkshire waze wanikwa isiteketiso esithi ‘Rhoo’,
Udlale isikhathi eside ku-Leeds United egcine isimenza ukaputeni weqembu. Izintatheli ebezibhala ngaye esagijima enkundleni bezihlale njalo zibabaza ukuba isiqonqwane esikwazi ukuvala emuva sibe sishoshela maphakathi nenkundla. Ubedume ngamabhola awavala ngekhanda lapho ubeqhamuka esendiza emoyeni ibhola lithinte ekhanda libuyele emuva.
URadebe oneminyaka engamashumi amahlanu nanhlanu (55) uthi ukholwa amava awathole kuyo yonke leminyaka esebholeni amnika zonke izimfuno ezidingekayo kumuntu ongangamela lesikhundla esiphezulu ku-SAFA futhi enze umehluko obonakalayo eqenjini lesizwe. Ekhuluma nezintatheli emcimbini obuse-Discovery Park Soccer Club obubizwa nge No Lays No Game UEFA Champions League uthe usendleleni ebheke ekubeni umengameli we-SAFA.
“Ngiyazihlomisa ngolwazi futhi kunabantu enginokuxoxa nabo abangisizayo ukuthola ulwazi oluzongisiza ukuthi ngiwuhlomele lomsebenzi. Okubalulekile uma uphethe ukuthola abantu abanamava ebholeni, ubabeke eduze bese nakha iqhinga ndawonye elizoninqobisa”, kusho uRadebe.
Lenkakha yebhola eke yahlabana nge-FIFA Fair Play ngo-2000 ngeqhaza layo lokulwa nokubandlululana ebholeni ithe yasithathela phezulu iseluleko eyasithola kwenye inkakha yebhola u-Phil ‘Mr Clean, Mr Jones’ Setshedi sokuthi kumele izibandakanye nezakhiwo ze-SAFA ezisezifundeni njengoba kungenye yemibandela efunekayo konesifiso sokuba umengameli walenhlangano.